Mulch là tên gọi dùng để chỉ một lớp vật chất hữu cơ tự nhiên (ví dụ như: rơm rạ, vỏ cây, mùn cưa, xác cỏ dại….) hay cũng có thể là các hợp chất vô cơ có tác dụng, đặc tính tương tự (các màng phủ nông nghiệp, sỏi đá, cao su, nhựa…), thường được sử dụng để xử lí che phủ bề mặt đất trồng nhằm cải tạo cho khu vực đất canh tác trống, bạc màu hoặc che phủ xung quanh gốc các cây trồng lâu năm.
II/ Công Dụng Trong Nông Nghiệp Và Cảnh Quan Của Mulch
Từ lâu Mulch đã được sử dụng trong canh tác nông nghiệp ở nông thôn hoặc cảnh quan cây xanh ở các đô thị. Mulch mang lại nhiều lợi ích cho quá trình canh tác cây trồng như: tăng độ ẩm, mùn, độ màu mỡ, cải thiện độ phì và tính chất của đất, làm giảm sự phát triển của cỏ dại và tăng cường mỹ quan cho khu vườn của bạn.
+ Tăng cường độ ẩm: Trong cùng 1 điều kiện, khi bạn tưới nước xuống một mảnh đất trống trải không có lớp mulch che phủ, nước sẽ bốc hơi rất nhanh trước thấm xuống đất, làm cho cây không được cung cấp đủ lượng nước để phát triển, khiến bạn phải tốn nhiều thời gian tưới và cần lượng nước nhiều hơn, làm giảm hiệu quả canh tác. Tuy nhiên đối với mảnh đất có lớp mulch che phủ bề mặt, nó sẽ có tác dụng như 1 màn chắn ngăn ngừa sự bốc hơi nước, giữ độ ẩm cho đất lâu hơn, tiết kiệm nước và tài nguyên, đồng thời tăng hiệu quả canh tác cho khu vườn của bạn.
Khi gặp phải những cơn mưa lớn, lớp mulch này có tác dụng như một lớp xốp hút nước, không làm cây bị ngập úng hay chết rễ. Ngoài ra nó còn có tác dụng giữ lớp kết cấu đất bên dưới ổn định, trách bị rửa trôi do quá trình tưới cây hay những cơn mưa nặng hạt.
+ Hạn chế cỏ dại: Lớp Mulch hữu cơ có tác dụng che chắn ánh sáng trực tiếp vào đất, làm cho đất luôn ẩm và tối khiến cho các hạt cỏ dại không thể nảy mầm và phát triển. Từ đó hạn chế lượng cỏ dại quanh gốc cây trồng, giảm chi phí cho việc xử lí cỏ dại.
+ Cải thiện đặc tính của đất: Vì thành phần của các lớp mulch vốn là các vật chất hữu cơ, nên khi phân hủy chúng cung cấp cho đất trồng một lượng phân xanh, cung cấp thêm một lượng dinh dưỡng cho đất. Đồng thời lớp Mulch cũng là môi trường sinh sống và ẩn nấp cho các loài giun, côn trùng, vi sinh vật có lợi cho quá trình canh tác nông nghiệp, góp phần cải tạo tính chất của đất, tăng độ phì làm đất tơi xốp hơn.
+ Cải thiện tình trạng sinh trưởng và phát triển của cây: Theo một số nghiên cứu, các lớp mulch đóng vai trò như một vùng đệm cho cây trồng, giúp hạn chế và chia sẻ bớt những ảnh hưởng xấu đến từ yếu tố môi trường hay dịch hại. Ví dụ như giúp cây giảm căng thẳng, rối loạn sinh trưởng do sự thay đổi nhiệt độ môi trường giữa ngày và đêm. Hay làm giảm những đợt tấn công từ các loại sâu, bọ, rệp theo mùa.
+ Tăng cường mỹ quan: Với thành phần có nguồn gốc từ nhiều vật chất hữu cơ và vô cơ đa dạng, Mulch có thể được sử dụng như một lớp vật chất trải nền trang trí cho khu vườn của bạn dựa vào kỹ thuật Mulching. Một số loại Mulch thường được dùng mang lại hiệu quả mỹ quan tốt như: vỏ thông, mùn cưa, vỏ dừa khô….
Dựa vào đặc tính và thời gian phân hủy, một số chất liệu dùng làm Mulch thường được phân loại như sau:
+ Mulch lâu năm: Có thời gian phân hủy trên 3 năm. Chủ yếu là các phế phẩm vô cơ hay phế phẩm hữu cơ từ các loại cây thân gỗ lâu năm đã qua xử lí, cắt nhỏ (ví dụ như: dăm bào, thân cành hoặc vỏ cây, sinh khối từ quá trình cắt tỉa của một số cây hàng rào, cây bụi thấp). Thường được áp dụng cho canh tác nông nghiệp, lâm nghiệp với các loại cây lâu năm, hoặc thi công trồng cây bóng mát, cây bụi và trang trí trong tiểu cảnh, cảnh quan sân vườn, đô thị.
+ Mulch ngắn hạn: Có thời gian phân hủy dưới 3 năm. Thường có kích thước nhỏ và dễ phân hủy hơn Mulch lâu năm. Chủ yếu là phế phẩm hữu cơ từ các loại cỏ hoặc các loại cây ngắn ngày (vỏ trấu, vỏ đậu phộng, rơm rạ, lá cây khô, sinh khối từ quá trình cắt cỏ). Thường được áp dụng cho canh tác nông nghiệp với các loại cây ngắn ngày hoặc dùng cho việc trồng rau.
Mulch được sử dụng từ hỗn hợp rơm rạ và phân chuồng sẽ mang hiệu quả rất tốt, hỗn hợp trên sẽ phân rã tự nhiên làm giàu dinh dưỡng cho đất nhờ hoạt động của giun và các loại vi sinh vật khác. Hỗn hợp này thường được sử dụng nhiều trong quá trình ươm cây giống và trồng rau, khi được áp dụng đúng kỹ thuật, nó sẽ cải thiện đáng kể chất lượng đất sau mỗi đợt canh tác, gieo trồng hay thu hoạch.
Tuổi thọ của một số lớp phủ hữu cơ thường sử dụng:
+ Một hoặc vài tuần: Xác cỏ dại, lá khô, xác rong rêu.
+ Khoảng 1 năm: rơm rạ, lá cây, vỏ trấu, vỏ đậu phộng.
+ 2 đến 3 năm: Vỏ cây cứng, vỏ ca cao, vỏ quả có hạch.
+ 5 đến 10 năm: Vỏ cây thông, dăm gỗ., dăm bào.
Mulching – là thuật ngữ mang ý nghĩa chỉ hành động sử dụng các chất vụn (hữu cơ hoặc vô cơ) phủ lên trên mặt đất.
Mulching thường được sử dụng để cải thiện chất lượng đất trồng xung quanh các loại cây trồng, và mang lại cho khu vườn một diện mạo gọn gàng, tươi tắn và thẩm mỹ hơn. Kỹ thuật mulching thường được thực hiện phổ biến trong canh tác nông nghiệp hay trong thi công cảnh quan, ví dụ như: trong vườn rau, vườn cây ăn trái, các luống hoa hàng năm hay lâu năm, dưới chân hàng rào cây xanh, ươm cây giống, cây bụi trang trí, cây trồng chậu và cho cả cây trồng cảnh quan đô thị.
Kỹ thuật Mulching thường được áp dụng đối với cây mới trồng. Bạn có thể che phủ gốc của một cây mới trồng với một lớp Mulch vì nó sẽ giúp bảo vệ rễ cây khỏi nhiệt độ và ánh nắng mặt trời khắc nghiệt đồng thời giúp giữ ẩm làm mát cho gốc. Lớp Mulch cũng có công dụng như một vùng ngăn chặn sự phát sinh cỏ dại quanh gốc cây.
Các bước của kỹ thuật Mulching áp dụng với cây mới trồng gồm những bước cơ bản sau:
+ Bước 1: Dọn sạch các loại cỏ dại trong khu vực xung quanh gốc, với đường kính khoảng 1 – 3m tùy theo kích thước cây trồng. Nên xử lí cỏ dại bằng cách thủ công, không sử dụng các loại thuốc hóa học, vì dễ gây tổn thương cho cây.
+ Bước 2: Trải một lớp Mulch hữu cơ dày khoảng từ 5 – 7cm và duy trì chiều rộng tối thiểu khoảng 1m đường kính tính từ gốc.
+ Bước 3: Chừa lại một khoảng trống cách phần thân cây 5 – 7cm giữa thân và lớp mulch để cây có thể phát triển một cách tự nhiên. Nó có tác dụng ngăn chặn lớp mulch che phủ làm nghẹt cổ rễ của cây.
Edit by Saigon Greenery.
Bình luận